 |
 |
| TARİHİ EDİRNE EVLERİ |
Ülkemizin
kuzeybatısında Yunanistan ve Bulgaristan sınırında yer alan Edirne Osmanlı Devletine başkentlik yapmış, tarihi bir
kentimizdir. 2018 sayımına göre Merkez nüfusu 180.327’dir. Arda, Tunca ve Meriç
Nehirlerinin buluştuğu düzlükte kurulmuştur. Serhat kenti Edirne; doğası,
tarihi, kültürü ve üniversitesi ile ülkemizin Batı'ya açılan penceresidir.
Çağdaş kent yapısı ile bir Avrupa kentinden farksızdır.
Altyapı
eksikliği giderilmeye çalışılırken son gittiğimde Edirne 'de gözüme çarpan başka bir
eksiklik daha oldu. O da Safranbolu evleri gibi tarihi değere sahip Edirne
Evlerinin bakımsızlığı. Bakım ve onarım bekleyen evlerden ben iki tanesine
Sabuni Mahallesinde rastladım. Hatta yıkılmak üzere olan bir tanesinin üzerinde
T.C Edirne Valiliği ve ÇKV’nın şu tabelası vardı. “Tarihi Tescilli Yapı T.C Edirne Valiliği Tarihi Konakları İhya Projesi
kapsamında Edirne İli Çevre Koruma Vakfı tarafından yapılmaktadır.” Tabelanın
altında 2018 tarihi vardı. Anlaşılan
bu tarihi eserin ihya edilmesi 2018’den beri bekliyor. 2018’den beri el
atılmayan bu yapı biraz daha bekletilirse kendisinden bile eser kalmayacak. Başta
Mimar Sinan’ın Osmanlı Padişahi 2. Selim için yaptığı Selimiye Camii (yapımı
1568-1575) olmak üzere yüzlerce tarihi esere ev sahipliği yapan Edirne’de Tarihi Edirne Evleri de ilgi bekliyor.
Vikipedi’de kaynakçası Anadolu'da Ev ve İnsan/Prof. Dr. Metin SÖZEN-Prof. Dr. Cengiz
ERUZUN/Emlak Bankası Yayınları olan Edirne Evleri ile bilgiler şöyle; 18.
yüzyıldaki Eski Edirne’den günümüze kadar gelen Edirne Evlerinin hemen hemen tümü ahşaptı. Dış yüzey bağdadi
sıva ya da ahşap kaplamadır. İki kattan fazla hemen hemen yok gibidir. Odalar
büyüdükçe ve tepe pencereleri bulunan, içi oldukça özenle süslenmiş
mekânlardır. Evlerin tümü bahçe içinde yer alırdı. Bahçe içindeki konumlarına göre
incelendiğinde üç ana başlık altında toplamak mümkündür. Sokak üzerinde yer
alanlar : İki katlı olanların üst katında sokağa
bakan pencereler olmasına rağmen alt katta pencere yoktur. Tek katlı evlerde
ise sokak cephesinde hiç pencere yoktur.
Sokaktan uzakta ve bahçenin bir köşesinde yer alanlar :
Komşu arsalara bitişik olanlarda,
komşuya bakan cephede hiç pencere yoktur. Pencereler tamamen kendi bahçelerine
bakarlar. Ağaçlı ve çiçekli bahçenin ortasında yer alanlar :
Evin dört yönü de bahçeye baktığı için,
istenen yönlere rahatlıkla pencere açma olanağı söz konusudur. Odalar en sade
yaşayanlarından, çok zengin ve görkemli yaşam sürdürenlere kadar aynı ilkelerin
geçerli olduğu bir düzendeydi. Odaların hepsi insan yaşamı için gerekli
ihtiyaçları karşılayabilen düzeyde olmasına rağmen yine de Edirne evlerinde
belli işlevlere göre ad alan odalar vardır. Oturma Odası: Günlük oda olarak
bilinir. Yatak Odası: Eski dönemlerde Musandralık denilirdi. Misafir Odası:
Konuklara ayrılan odaya Hoşametlik, denilirdi. Ayrıca bazı evlerde namaz
odaları adı verilen namaz kılmaya ayrılmış bir mekân daha vardır.
Tarihi yapılar insanlığın ortak mirasıdır. Onları korumak, bizden sonraki
nesillere aktarmak hepimizin görevidir.
Orhankalyoncu.blogspot.com.tr 22.10.2021
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder