SEÇİMLERİN AYAK SESLERİ

         

     

                    

 

        Ülkemiz, 16 Nisan 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçti. Parlamenter sistemden tamamen ayrı bu sistemde, cumhurbaşkanının yetkileri son derece arttırılıyor, bakanlar meclis dışından atanıyor, milletvekilleri sadece yasa yapmakla ve bütçeyi onaylamakla görevlendiriliyordu. Sayıları 600’e, görev süreleri 5 yıla çıkarılan milletvekillerin seçimlerinin de cumhurbaşkanlığı seçimi ile beraber eş zamanlı olması kararlaştırılmıştı. Bu sisteme göre yapılan cumhurbaşkanını ve milletvekillerini seçtiğimiz 24 Haziran 2018 seçimlerinin üzerinden yaklaşık 4 yıl geçti. Seçimlere daha bir yıl olmasına rağmen seçim sathı mailine girmiş gibiyiz. Her gün seçimler dillendiriliyor. Başta Millet İttifakını oluşturan CHP, İYİ PARTİ, SP ve DP olmak üzere muhalefet partileri erken seçim çağrıları yaparken, iktidarı oluşturan Cumhur İttifakı da (AKP, MHP ve BBP) seçimlerin zamanında yani Haziran 2023’te olacağını belirtiyorlar.

      Kamuoyu, seçimlerin zamanında mı yoksa erken mi yapılacağını son zamanlarda daha çok sorar oldu. Her geçen gün ağırlaşan bu ekonomik tablonun değiştirilmesi için seçimlerin erken yapılması da bir seçenektir. Artan hayat pahalılığı, enflasyon karşısında alım gücü düşen yurttaşlarımız seçimlerden önce geçimlerini düşünseler de ellerine dört-beş yılda bir geçen seçme fırsatının önlerine gelmesini sabırsızlıkla bekliyorlar. Seçimin ayak seslerini belli eden bir başka gelişme de iktidarın seçim yasalarında yaptığı değişikliklerdir. Resmi Gazetenin 6 Nisan 2022 Çarşamba günkü sayısında yayınlanan ve yayın tarihinden bir yıl sonra yürürlüğe girecek bu yasaya göre yapılan başlıca değişiklikler şunlardır:

       1983’ten beri uygulanan %10 seçim barajı %7’ye indiriliyor.

       İttifakın artık oylarının milletvekili seçimlerine olan etkisi kaldırılıyor.

       Mecliste grup kurmak seçimlere katılmak için yeterli olmayacak, siyasi partilerin seçimlere girebilmesi için 81 ilin en az 41’inde örgütlenmesini tamamlaması ve seçimlerden en az 6 ay önce büyük kongresini yapması gerekiyor. İl, ilçe ve büyük kongresini üst üste 2 kez yapmayan parti seçimlere katılamıyor.

      İl ilçe seçim kurullarında en kıdemli hakimin başkan olması kaldırılıyor. Onun yerine Adalet Komisyonunca 1. Sınıf hakimlerden ad çekme yöntemiyle başkan seçiliyor. Yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle mevcut seçim kurullarının yetkisi bitiyor. 3 ay içinde yeni başkanlar yeni yöntemle belirleniyor.

      Sandık Kurulu'na üye bildirme hakkı olan bir parti, oluru olmadan başka bir parti üyesini sandık kurulu üyesi olarak gösteremeyecek.

      Mahalli idareler genel seçimlerinde, yerleşim yeri adresine göre oluşturulan seçimin başlangıç tarihinden 3 ay önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılacak

     Cumhurbaşkanı seçim dönemindeki propaganda yasaklarından muaf tutuluyor.

      İktidarın bu hamlesine karşın seçimi kazandıkları takdirde Parlamenter Sisteme geçeceğini söyleyen ve bunu bir protokole bağlayan 6’lı masayı oluşturan muhalefet partileri de, siyasi partiler ve seçim yasaları üzerinde halkın demokratik taleplerini dile getirmelidirler. Bunlar; seçim barajının %2’ye düşürülmesi, milletvekili sayısının 600’den 450’ye indirilmesi, seçim süresinin 5 yıl yerine 4 yıl olması, milletvekili emekliliğinin tekrar düzenlenmesi, milletvekilinin en fazla 3 dönem seçilmesi, siyasi partilerin adaylarının önseçim yoluyla seçilmesi, kongrelerde çarşaf liste uygulanması gibi düzenlemelerdir.

      Türkiye artık seçim atmosferine girmiştir. Seçmen milli iradenin tecelli edeceği seçim sandığını bekliyor. Muhtemelen zamanından önce yapılacak seçimlerde son söz milletin olacaktır.

 

orhankalyoncu.blogspot.com.tr         20.05.2022